کلبه‌های چوبی و رنگین در روستای امامزاده ابراهیم و اسحاق، کافی است تا نام شهرستان شفت را در ایران زبانزد نماید. جلگه شفت، مملو از استخرهای طبیعی است که در تابستان‌ها برای آبیاری شالیزارها استفاده می‌شود. سد خاکی و دریاچه روستای سقالکسار، بزرگترین و مشهورترین آنهاست که به عنوان روستای هدف گردشگری سال‌هاست زبانزد شده است.

بقعه میراثی نِهزُم، مسجد تاریخی کمسار، آبشارهای خرمکش، ویسرود و خالی نسا و جنگل‌های هیرکانی از جاذبه‌های تاریخی و طبیعی این شهرستان است.

پنیر محلی روستای «سیاهمزگی» و شاه بلوط جنگلی، سوغات کوهستان‌های شفت است و اگر به شفت سفر کردید، حتما از بازار جیرده به‌عنوان روستای ملی سفال، گمج و دیگر ظروف سفالی خریداری کنید.

مجموعه استخرهای سقالکسار و چماچا

استخرهای طبیعی و یا به زبان گیلکی سَل، شیوه سنتی نگهداری و ذخیره آب برای فصل کشاورزی در گیلان است. در گذشته این سَل‌ها هر سال لایروبی می‌شد تا بتواند آب بیشتری ذخیره کند.

در شهرستان شفت به دلیل کوهپایه‌ای بودن و اختلاف ارتفاع در بخش‌های مختلف، سل‌های زیادی وجود دارد. مهمترین آنها در روستای سقالکسار قرار دارد. این روستا در ۱۵ کیلومتری رشت قرار دارد و در گذشته از مجموع چند استخر طبیعی تشکیل شده بود و در دهه ۶۰، سد خاکی در این روستا احداث و برخی از این سل‌ها تجمیع شدند.

در حریم این سد خاکی، اقامتگاه‌های بومگردی‌های زیادی احداث شده و افزون بر آن آلاچیق‌ها و اقامتگاه‌های موقت نیز برای مسافران تعبیه شده است.

سل‌های متعدد روستای «چماچا» از دیگر جاذبه‌های شهرستان شفت است. چماچا در امتداد روستای سقالکسار قرار دارد. در امتداد سقالکسار تا خلیلان و چماچا، سل‌های زیادی دیده می‌شود که بسیاری از آنها از چشمه‌های زیرزمینی تغذیه می‌شوند. وجود این سل‌ها باعث حضور پرندگان و پرورش انواع آبزیان می‌شود. همچنین در مردادماه، بیشتر این سل‌ها پر از نیلوفرهای آبی می‌شود که با گل‌های صورتی منظره دلفریبی ایجاد می‌کنند.

استخر نورماس و سد خاکی در روستای کلاچ خندان، نیز در سال‌های اخیر مورد توجه گردشگران قرار گرفته است.

جیرده، روستای ملی سفال

اگر خوراک‌های گیلانی شهرت جهانی دارند، تنها به دلیل هنرمندی طباخ آنها نیست. ظروف طبخ خوراک در گیلان هم ویژه است و اگر «گمج» نباشد، سیا فسنجون گیلان به روغن نمی‌افتد.

دهستان جیرده، به مرکزیت شهر جیرده، در سال ۱۳۹۹ با رأی نهایی «چهارمین شورای راهبردی انتخاب شهر و روستاهای ملی» از طرف سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی به عنوان «روستای ملی سفال» انتخاب شد. بازار شهر جیرده از قدیم، مرکز فروش انواع ظروف سفالی بود. در حال حاضر جیرده و روستاهای اطراف، بیشترین صنایع دستی سفالی را در گیلان تولید می‌کنند.

یکی از پرفروش‌ترین ظروف سفالی گیلان، «گمج» نام دارد و پای ثابت آشپزی خوراک های سنتی است. در این دهستان، کارگاه‌های سفال خانگی و صنعتی، روزانه سفال تولید کرده و علاوه بر گیلان به بازارهای جهانی هم صادر می‌شود.

کارگاه «عطیه روشنفکر» با کوره‌های برقی‌اش در شهر جیرده، خانواده «اسماعیلزاده» با کوره ۲۰۰ ساله‌اش در روستای گیلده و خانواده «لقمانی» در روستای خرطوم، با دو کوره صنعتی و سنتی، مهمترین تولیدکنندگان سفال در دهستان جیرده هستند. بنابراین، علاوه بر بازار جیرده، می‌توانید به صورت مستقیم از کارگاه‌های یاد شده، انواع ظروف سفالی را خریداری کنید.

آبشار دودوزن و طعم بینظیر پنیر سیاهمزگی

«سیاهمزگی» و «سفید مزگی»  نام دو دهستان در شهرستان شفت است.  دهستان سیاهمزگی از چهار روستا به نام‌های؛ «مزگده، علیسرا، توسه و خرمکش» تشکیل شده است. این دهستان در بلندترین نقطه جغرافیایی شفت قرار گرفته و پوشیده از جنگل‌های انبوه و آبشارهای متعدد است.

یکی از بلندترین آبشارهای گیلان یعنی «خرمکش» یا به زبان تالشی «دودوزن» در این منطقه قرار گرفته است. همچنین آبشار خزه ای «خالی نسا»، «سیاه کش» ، «دره کش»، «آبشار وَزَن بن» و «آبشار لاس پشت» و «آبشار ویسرود» برخی از این نمونه‌هاست.

روستای سیاهمزگی مرکز تولید پنیر ارگانیک سیاهمزگی است که از شیر گوسفند چوپان‌های شفت تولید می‌شود. علاوه بر شیوه رایج در مصرف، از این پنیر در تهیه «پنیربرشته» هم استفاده می‌شود.

ویسرود، سرزمین شاه بلوط

در جاده اصلی شفت به سمت امام زاده ابراهیم و پیش از رسیدن به روستای «لاسک»، جاده فرعی وجود دارد که به جاده عشایر معروف است. این جاده راهی است که از گذشته‌های بسیار دور، عشایر کوهستان‌های شفت، با گله‌های خود در تابستان‌ها به ییلاق «سلانسر و دیار» می‌رفتند.

پیش از پیچیدن به این جاده فرعی، پل آهنی بر رودخانه ویسرود ساخته شده و در امتداد جاده می‌توانید به روستای ویسرود بروید. عمده‌ترین جنگل‌های شاه بلوط گیلان در ویسرود قرار دارد. جنگل‌های این محدوده مملو از درختان شاه بلوط است که در ابتدای پاییز میوه قهوه‌ای رنگ آن در بازار عرضه می‌شود. شاه بلوط یکی از درختان به جامانده در جنگل‌های هیرکانی، است.

در جنگل‌های ویسرود علاوه بر آبشار ویسرود، می‌توانید از درخت کهنسال سرخدار هم دیدن کنید. سرخدار نیز یکی از گونه‌های به جامانده از جنگل‌های هیرکانی است و درخت تنومند سرخدار در ییلاق ویسرود به شماره ۱۰۴۶  و در تاریخ ۲۵ اسفندماه ۱۴۰۰ ثبت ملی شده است.